Zasuwy nożowe to ten element armatury przemysłowej, który mimo że jest z pozoru niedoceniany, stanowi jeden z najważniejszych jej punktów. Są to nowoczesne sprzęty, które znajdują zastosowanie w bardzo wielu gałęziach przemysłu związanego z przepływem różnych czynników przez rury często o dużej średnicy.
Szczególnie dobrze zasuwy nożowe sprawdzają się do odcinania różnych elementów takich jak szlamy, osady, granulaty, różne elementy sypkie, abrazyjne, a także inne media, które charakteryzuje to, że mają wysoką konsystencję, przez co zastosowanie zwykłego zaworu może w ich wypadku nie wystarczyć.
Same zasuwy nożowe mają to do siebie, że mogą być używane w różny sposób, różne więc są także ich rodzaje. I tak – mamy na przykład zasuwy dwukierunkowe z niewznoszącym się trzpieniem, a także takie, w których wspomniany trzpień się wznosi. Stosuje się je zazwyczaj wszędzie tam, gdzie głównym zadaniem całej instalacji jest transportowanie wody, ścieków (dokładnie mowa o instalacjach uzdatniających tę wodę, bądź też oczyszczaniu właśnie wspomnianych ścieków). Z czego wykonuje się takie zasuwy nożowe? Najczęściej ze stali nierdzewnej. Zasuwa nożowa tego typu składa się zaś najczęściej z noża, korpusu i trzpienia, a także (choć te elementy już najczęściej wykonuje się z mosiądzu) – nakrętki trzpienia i uszczelki dławicy.
Jeśli chodzi o przemysł chemiczny, gospodarkę wodno-ściekową i wszelkie te instalacje, w których sprzęt może być narażony na obcowanie z niskimi temperaturami (-10 stopni Celsjusza przy żeliwnym wykonaniu i nawet 5 stopni chłodniejsze przy wykonaniu ze stali nierdzewnej) lub też niezwykle wysokimi (nawet do 110 stopni Celsjusza przy stali nierdzewnej!) najlepiej jest wykorzystać zasuwy nożowe kwasoodporne. Stanowią one świetny element instalacji w przemysłach omawianych wyżej, ponieważ w doskonały sposób odcinają substancje sypkie, masy chemiczne bądź też wodę. W przypadku tych pierwszych należy jedynie pamiętać o odwróceniu kierunku przepływu.
Jakie mamy rodzaje napędów w zasuwach nożowych? Generalnie dwa najbardziej popularne to napęd pneumatyczny oraz elektryczny. W przypadku tego pierwszego, wykorzystać je można w instalacjach o charakterze wodno-ściekowym, wody pitnej, wodociągach, czy materiałach sypkich – czynnikiem sterującym jest tutaj powietrze, którego ciśnienie może wynieść nawet do 6 bar. Jeśli zaś chodzi o napęd elektryczny, sprawdza się on nie tylko w wodach i ściekach, ale też pulpach czy proszkach. Stąd ich wykorzystanie przykładowo w przemysłach chemicznym czy spożywczym.